De Wet voor Affectieschade zorgt ervoor dat naasten en nabestaanden van een letselschadeslachtoffer onder bepaalde voorwaarden recht hebben op smartengeld. Dit wil zeggen een vergoeding voor de immateriële schade, zoals het gevoel van gemis, verdriet en pijn. Smartengeld kan worden uitgekeerd na het ernstig gewond raken of overlijden van een naaste. Tot 1 januari 2019 was er in het Nederlandse recht, doordat er geen sprake was van een direct slachtoffer en er enkel werd gesproken over het slachtoffer dat het lichamelijk of geestelijk letsel heeft opgelopen, niet geregeld dat er affectieschade vergoed wordt. Sinds 1 januari 2019 is dit recht er wel! Hierdoor kunt u als nabestaande aanspraak maken op affectieschade. De wet is helaas niet van kracht bij gebeurtenissen die voor 1 januari 2019 hebben plaatsgevonden.
Hierdoor kunnen de naasten en nabestaanden zich ook voegen in de schadevergoedingsprocedure. Bijvoorbeeld een kind loopt ernstig letsel op, de aansprakelijke heeft dan de verplichting om naast de letselschade ook de affectieschade voor de ouders te vergoeden. De achterliggende gedachte van de Wet Affectieschade is dat een ongeval, medische fout of (gewelds)misdrijf kan leiden tot (ernstige) beperkingen in het dagelijkse leven of zelfs overlijden, niet alleen van het slachtoffer, maar ook van de naasten en nabestaanden.
‘Vergoeding van affectieschade kan het leed van naasten van slachtoffers niet wegnemen, maar wel erkenning en genoegdoening bieden en helpen bij de verwerking,’ aldus minister Dekker (Bron Rijksoverheid.nl)
Om voor de affectieschadevergoeding in aanmerking te komen moet er sprake zijn van;
Aansprakelijkheid door een ander
Een ander moet aansprakelijk zijn voor het ongeval waardoor er voor het slachtoffer schade is ontstaan. Is hier geen sprake van, dan kan er niemand aansprakelijk worden gehouden voor de schade van het slachtoffer. Dan is er ook geen recht op vergoeding van de schade van het slachtoffer en de naasten/nabestaanden. Bijvoorbeeld bij een eenzijdig ongeval.
Ernstig letsel of overlijden van het slachtoffer
Bij sprake van ernstig blijvend letsel dient te worden gekeken naar het percentage van de functiestoornis. Indien sprake is van een functiestoornis van 70% of meer is in elk geval sprake van ernstig en blijvend letsel. Dit wordt vastgesteld door een onafhankelijke arts. Er wordt ook gekeken naar de invloed die het blijvend letsel heeft op het slachtoffer of naaste of benadeelden. Ook al wordt deze beoordeeld onder de norm van 70%. Dit wordt dus per casus beoordeeld.
Naaste of nabestaande van slachtoffer
Om in aanmerking te komen voor de Affectiewet moet u behoren tot één van de omschreven naasten of nabestaanden:
Dat zijn in de eerste plaats de echtgenoot, de geregistreerd partner, de levenspartner, de kinderen en de ouders van het slachtoffer en degene die in gezinsverband de permanente zorg voor het slachtoffer heeft of de persoon voor wie het slachtoffer in gezinsverband de permanente zorg heeft.
De hoogte van het smartengeld bij affectieschade is vastgelegd in een besluit. Dit besluit is er gekomen om extra pijn en leed te voorkomen door de lange procedures die vaak ontstaan bij het bepalen van het schadebedrag.